Suy niệm Tin Mừng Thứ Bảy Tuần I Mùa Chay

By TT.MTGXL

YÊU KẺ THÙ

Trong cuộc sống hàng ngày, con người có khuynh hướng chốn chạy khỏi những phiền toái của môi trường sống xung quanh và làm cho mình trở nên thanh thản, nhẹ nhàng hết vướng bận. Không những thế, việc gạt đi những mối quan hệ không cần thiết, bất hoà xung khắc để tránh liên luỵ và hạn chế ít nhiều rắc rối cho bản thân, thậm trí cắt đứt quan hệ khi cần thiết, trống trả quyết liệt đối với người khác…tất cả trở thành mối quan tâm hàng đầu của con người trong cuộc sống.

Và rồi ta thấy với Tin Mừng Thánh Matthêu hôm nay thì lại khác hoàn toàn. Chẳng những không hận thù ghen ghét ai mà còn yêu thương lấy người không thích mình, ghét mình, thù hận mình.   

Có người tự hỏi: Làm thế nào có thể “yêu kẻ thù” là người đã gây ra tai hoạ cho mình và cho người khác? Hơn nữa, yêu thương những người ruột thịt của mình đã khó, làm sao có thể “yêu kẻ thù” được? Điều này thật đúng khi đứng trên phương diện trần thế. Trong khi đó, lời dạy “yêu kẻ thù” trong Tin Mừng hôm nay được đặt trên phương diện đức tin. “Yêu kẻ thù” vừa là lời dạy của Đức Giêsu, vừa là cách thể hiện mình là môn đệ của Người, vừa là điều kiện để trở nên con cái của Cha trên trời, bằng cách hoạ lại tình thương của Người.

 “Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho họ”. Đây là giáo huấn độc đáo có một không hai trong nhân gian của Đức Giêsu về lòng nhân ái. “Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho họ” là một nghĩa cử anh hùng, một nỗ lực vượt thắng tình cảm tự nhiên, vượt trên phản ứng thường tình của con người. Đây là giới răn mới của Chúa Giêsu và trở thành điều trổi vượt hơn các tôn giáo khác. Vì thế, “Yêu thương kẻ thù” là bước vào thế giới siêu nhiên của con cái Chúa, sống nhân hậu và hoàn thiện như Chúa Cha trên trời: “Đấng làm cho mưa xuống trên kẻ lành cũng như người bất lương…”

 Khi dạy “Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho họ”, Đức Giêsu không có ý cổ võ hay khuyến khích sự nhu nhược, nhát đảm của con người trước mọi cảnh huống của cuộc đời nhưng là đề cao tinh thần khoan dung hiền từ quảng đại tha thứ.

“Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho họ”. Đó là lệnh truyền khó thi hành nhất trong các lệnh truyền của Đức Giêsu. Nhưng Ngài đã làm gương khi xin Chúa Cha tha thứ cho những kẻ hành hạ, đóng đinh mình trên thập giá. Trong giờ phút kẻ thù lầm Chúa đau khổ nhất Người vẫn thốt lên: “Lạy Cha, xin tha cho họ vì họ lầm chẳng biết”. Chính hành vi cao cả này đã thể hiện trọn vẹn tình yêu của Thiên Chúa. Đó cũng là nét cao quý nhất trong dung mạo Đấng Cứu Thế. Người đến để yêu thương và cứu chuộc con người. Người đến để tha thứ và đem lại cho con người cơ may hầu sám hối và canh tân để được cứu độ.

          Như vậy, Đức Giêsu mở ra con đường mới cho nhân loại. Con đường lấy thiện thắng ác, lấy tình yêu vượt thắng hận thù. Chỉ có yêu thương mới làm cho thù hận tiêu tan. Chỉ có yêu thương mới có thể hoá giải mọi bất hoà. Giới răn của Đức Giêsu “Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho họ” là một sự từ bỏ triệt để bạo lực. Ý tưởng ấy rất cao cả và rất khó nhưng nó tạo nên ý nghĩa và làm nên bản chất của người môn đệ của Giêsu.

Là những Kitô hữu, chúng ta đứng về phía bất bạo động. Tuy nhiên đó không phải là một chọn lựa cho sự nhu nhược hay thụ động leo thang, nhưng chọn lựa bất bạo động có nghĩa là tin tưởng mạnh mẽ vào sức mạnh của chân lý, của công bằng và tình yêu hơn là sức mạnh của chiến tranh, vũ khí và hận thù…

          Là những Kitô hữu đích thực, chúng ta cố gắng học theo lòng quảng đại của Thiên Chúa tình yêu, sẵn sàng tha thứ, không đòi trả thù và oán hận chống lại người khác, vì chính họ cũng là đền thờ và hình ảnh của Thiên Chúa.

          Khi đến trần gian, Đức Giêsu đã mang ơn cứu độ từ trời xuống cho nhân loại, nhưng ơn cứu độ ấy lại được ban cách ưu tiên cho kẻ tội lỗi như Ngài đã nói: “Ta đến không phải để kêu gọi người công chính, mà là kêu gọi người tội lỗi, vì người khỏe thì không cần đến thầy thuốc, người đau yếu mới cần”.

          Như vậy, nếu các Kitô hữu không cố gắng bắt chước tình yêu không phân biệt của Thiên Chúa, họ sẽ không tốt hơn những người khác và có khi những người không phải là Công giáo, người ta làm tốt hơn chúng ta.

          Chính sự tha thứ sẽ giải phóng con người, còn nếu nuôi lòng hận thù báo oán thì con người sẽ chuốc lấy sự đau khổ: “Ai dùng gươm sẽ chết vì gươm”. Đức Giêsu đã nói với Phêrô như vậy tại vườn Cây Dầu khi ông dùng gươm để bênh vực cho Thầy của mình và đã chém đứt tai người lính đến để bắt Đức Giêsu. Khi chúng ta ghét kẻ thù là chúng ta cho họ quyền áp đảo chúng ta.

Nói cách khác, viên đạn căm thù chỉ có thể làm thương tổn kẻ thù sau khi đã xuyên qua lương tâm chúng ta trước. Khi nuôi trong mình sự trả thù thì đồng nghĩa với việc ta đào thêm một hố sâu nữa để chôn chính ta. Người Hylạp cổ thường ví: “Người khôn ngoan thà chịu đựng sự ác hơn là làm điều ác”.

Chúng ta biết chỉ một mình Thiên Chúa là Đấng hoàn thiện, tốt lành vô cùng, chúng ta không thể trọn hảo như Người được. Nhưng chúng ta phải nên trọn lành như ý Người muốn, theo mẫu gương thánh thiện của Người, là Đấng làm cho mặt trời mọc lên trên người lành cũng như kẻ dữ: “Hãy nên trọn lành như Cha các con trên trời là Ðấng trọn lành”.

  “Yêu kẻ thù” luôn luôn là một thách đố của người môn đệ Đức Giêsu. Thiết nghĩ, để có thể bắt đầu “thực hiện” lời dạy “yêu kẻ thù”, người môn đệ có thể “KHÔNG LÀM” một số điều sau đây:

Không nuôi hận thù trong lòng mình.

Không để sự thù ghét hướng dẫn hành động của mình.

Không lên án “kẻ thù” hay “kẻ ngược đãi mình” vì biết đâu chính mình là nguyên nhân sâu xa của sự thù ghét.

Không tìm cách trả thù, vì khi trả được mối thù này, chính mình lại tạo ra mối thù khác. 

Không làm bốn điều trên đây là bước đầu sống lời Đức Giêsu dạy: “Yêu kẻ thù”. Khi “yêu thương kẻ thù” là dám tin tình yêu sẽ chiến thắng sự thù ghét. Trong thực tế cuộc sống, lòng mến và sự tha thứ là giải pháp tốt nhất để giải quyết hận thù và tranh chấp. Hơn nữa, lời Đức Giêsu dạy “yêu kẻ thù” không đặt trên bình diện trần thế mà đặt trên bình diện thần học và tâm linh.

“Yêu kẻ thù” là một hành động biểu lộ đức tin. “Yêu kẻ thù” là cách xử sự của người môn đệ, là cách sống của con cái Cha trên trời. Chính Đức Giêsu đã chiến thắng sự thù ghét bằng tình yêu và Người mời gọi các môn đệ bước theo Người và sống như Người đã sống.

Dù khó khăn đến đâu đi nữa, lời dạy “yêu kẻ thù” của Đức Giêsu vẫn là đỉnh cao khát vọng của nhân loại: Mọi người biết sống yêu thương nhau và giải quyết các xung đột bằng con đường tôn trọng lẫn nhau, đối thoại với nhau để tìm ra những giải pháp tốt nhất cho đôi bên. Cách giải quyết này dựa trên khuôn mẫu tình yêu của Cha trên trời dành cho “kẻ xấu cũng như người tốt”, “người công chính cũng như kẻ bất chính”. Đây không phải là thứ tình yêu dung túng sự dữ, mà là tình yêu nhằm mục đích đem lại sự sống và ơn cứu độ cho nhân loại./.

Cuối cùng, yêu thương tha thứ phải được định hướng bởi sự thật. Không có sự thật thì tình thương trở thành mù quáng. Yêu hoa, không có nghĩa là yêu luôn cả những con sâu ẩn núp trong những cánh hoa. Đức bác ái Kitô Giáo đòi hỏi phải đấu tranh tích cực để khử trừ tội ác và cứu vớt con người, biến kẻ thù thành anh em, biến con người thành con Thiên Chúa. Đây là một lý tưởng cao đẹp, nhưng cũng phải phấn đấu hằng ngày.

Và rồi ta xin Chúa cho chúng ta hiểu và sống tinh thần yêu thương, tha thứ, làm ơn cho anh chị em, nhất là những người đang thù ghét chúng ta bằng một tình yêu không giới hạn.

Huệ Minh