By TT. MTGXL

KHÔN HAY KHỜ – Mt 25,1-13

Thứ Sáu, 01.9.2023.

Tuần XXI Thường Niên A

Chúng ta biết là toàn bộ Tân ước đã được biên soạn dưới ánh sáng của sự kiện Tử nạn và Phục sinh, vì vậy phải được đọc và suy gẫm dưới lăng kính của mầu nhiệm Vượt qua này.

Bài Tin mừng hôm nay không nằm ngoại lệ. Nhờ đoạn Thánh thư được trích đọc ở bài đọc I (1Cr 1,17-25), chúng ta có một hướng suy niệm tuyệt vời : chuyện khôn ngoan hay khờ dại trong dụ ngôn chỉ được nhận biết theo tiêu chuẩn của thập giá.

Dụ ngôn phân biệt năm trinh nữ khôn ngoan với năm trinh nữ khờ dại qua việc họ xử lý vấn đề dầu. Dầu tượng trưng cho sự chữa lành, thăng hoa, nhạy bén, linh hoạt, thắp sáng, … Đó là một thứ chất liệu vừa hữu dụng vừa giàu ý nghĩa; là thứ quý phải mua, phải để dành, không thể cho cách dễ dàng. Trong trường hợp dụ ngôn trình bày, dầu để thắp sáng và giữ cho sáng. Vì vậy trong khi các cô ngủ dầu vẫn tiêu hao; họ vẫn ở trong trạng thái chờ, trạng thái tỉnh thức khi ngủ.

Đây là một dụ ngôn về cánh chung, nên sự khôn ngoan được xác định từ kết cuộc : năm trinh nữ được coi là khôn vì đã đạt mục đích cuối cùng là đón được chàng rể. Nhưng nếu sự việc chưa kết thúc, nghĩa là đang trong diễn biến của lịch sử, thì người ta có thể hành xử theo một kiểu khôn khác.

Năm cô trinh nữ bị coi là khờ thực ra là tính toán vừa đủ, chỉ để dư chút ít. Vấn đề là “vì chàng rể đến chậm” (câu 5) chứ không phải lỗi các cô. Nếu mọi chuyện diễn ra theo dự tính thì năm cô khôn có chút lo xa, hơi lãng phí. Năm cô khờ lúc bấy giờ trở thành loại người biết căn cơ; họ là người dễ thành đạt trên thế gian.

Tình yêu thì luôn quá độ, chấp nhận sự vô lý. Trong tình yêu người ta đề phòng mọi bất trắc ngay cả những bất trắc ít có khả năng xảy ra, không nên xảy ra, thậm chí không tưởng tượng nổi có thể xảy ra. Họ làm như vậy là để không bị lỡ mất sự kiện quyết định cả cuộc đời.

Thập giá là một biến cố không thể tưởng tượng nổi có thể xảy ra vậy mà đã thực sự xảy ra. Tình yêu của Thiên Chúa đối với nhân loại lớn đến nỗi sẵn sàng dung nạp thập giá vào trong kế hoạch của mình, điều mà thế gian cho là điên rồ (x.1Cr 1,17-25).

Chiêm ngắm thập giá Chúa Kitô, mời bạn suy gẫm :

1. Thập giá làm đảo ngược các giá trị khôn ngoan và khờ dại. Điều này không dễ nhận biết lại càng không dễ thực hành. Chúng ta không bao giờ thấu hiểu, vì vậy cần khiêm tốn gẫm suy, nhất là khi đối diện với hoàn cảnh thực tế.
2. Bình dầu là hình ảnh của sự để dành trong một vật chứa đựng có giới hạn. Đó chính là con người và trái tim hữu hạn của chúng ta. Tình yêu luôn luôn là thứ “dành cho” (để dành cho), đồng nghĩa phải tiết kiệm trong tất cả mọi trường hợp khác để có thể lãng phí cho một đối tượng duy nhất mà thôi.
3. Nói về sự lãng phí, Tin mừng Gioan cho hình ảnh bình dầu thơm bị đập vỡ (x.Ga 12,1-7); Tin mừng Matthêu cho hình ảnh bình dầu mang thêm. Đời tu của tôi có lẽ cần thêm chút lãng phí vì Đấng Chịu Đóng Đinh thì mới biết tình yêu tận hiến có mùi vị ra sao. Đó sẽ là một sự lãng phí không lãng phí chút nào.